Nunchaku

PijanyMistrz

Nunchaku – rodzaj broni obuchowej w formie dwóch pałek połączonych ze sobą za pomocą łańcucha lub linki (dziś nylonowej, dawniej wykonanej z włosów z końskiego ogona lub, jak podają inne źródła, włosów żony). Istnieje błędna teoria, iż broń powstała ze zwykłego cepa, którym młócono ryż, lecz żaden z wielkich mistrzów Kobudo w Japonii (IOKA) jej nie potwierdza. Najbardziej prawdopodobną wersją, którą akceptuje International Okinawa Kobudo Association, jest ta, że nunchaku pochodzi z mocowania trzymającego okinawskie konie (muge) oraz ta, potwierdzana przez takich mistrzów jak Miyagi i Ikeda, iż nunchaku zostało skopiowane z chińskiej broni przywiezionej przez chińskich imigrantów.
Odmianą nunchaku jest trójczłonowy sansetsukon.
Podczas okupacji Okinawy, która miała miejsce około 360 lat temu, noszenie broni było mieszkańcom zabronione. W związku z tym pozostało im tylko do obrony własne ciało i narzędzia stosowane do pracy w polu. Doprowadziło to do intensywnego rozwoju karate i kobudo. Okinawa nigdy nie była bogatym krajem i na początku okupacji japońskiej w XVII wieku wręcz stała się uboga. Wieśniacy pracowali od świtu do zmierzchu, aby zapewnić pożywienie dla samych siebie, i nie mieli czasu i siły, aby praktykować sztuki walki, a tym bardziej, aby opracować spójny system walki.
To szlachta opracowała okinawskie systemy walki. Arystokraci okinawscy (kazoku) praktykowali sztuki walki głównie jako sposób spędzania czasu, ale dla służącej szlachty shizoku wiedza o sztukach walki była koniecznością, gdyż wielu z nich służyło rządowi w armii, policji, jako poborcy podatków itd. Patrząc na rozwój historyczny któregokolwiek stylu okinawskiego karate lub kobudo, widzimy, że założycielem stylu był ktoś ze szlacheckiej rodziny.
Po latach okupacji japońskiej szlachta shizoku popadła w niełaskę króla, z powodu braku funduszy. Została ona zdegradowana do poziomu zwykłych obywateli. Wielu wieśniaków nie było zachwyconych poznaniem nowych sąsiadów (a dawnych prześladowców) i starali się wyrzucać gości z wioski, co kończyło się walkami. Liczba złodziei i rabusiów również wzrosła w kraju, gdzie żywność była w cenie. Więc jako rezultat tych zdarzeń i biegów losowych, szlachta musiała sobie przypomnieć sztuki walki. Szlachetni oczywiście woleli walczyć mieczami niż gołymi rękoma, ale przez wpadnięcie w niełaskę oni również zostali pozbawieni przywileju noszenia broni. Uzbrajali się więc we wszystko, co znajdowali pod ręką. Tym sposobem okinawska szlachta, pozbawiona swej stali, opracowała bronie z tego, co pozostało w zasięgu jej wzroku.
Nunchaku nie było popularną bronią na Okinawie. Świadczy o tym brak znanego dziś, tradycyjnego, okinawskiego kata z użyciem nunchaku, a znamy około dwóch tuzinów tradycyjnych kata z kijem.
Brak popularności nunchaku wynika prawdopodobnie z małej efektywności tej broni, jeżeli przeciwnik jest uzbrojony w kij lub inną broń o większym zasięgu. W Okinawie stosowana była jako narzędzie do ochrony przed rabusiami/napastnikami.
Nunchaku składa się z dwóch pałek i mocowania. Standardowe wymiary nunchaku wynoszą:
długość pałki: 30 cm (od 25 cm do 35 cm)
długość mocowania: 14 cm (od 12 cm do 16 cm)
średnica pałki: 28 mm (od 25 mm do 34 mm)
Części nunchaku można również podzielić na:
linkę (himo) lub łańcuch (kusari)
górny koniec (konto)
dziurę (ana)
powierzchnię górną (jokon-bu)
powierzchnię środkową (chukon-bu)
powierzchnię dolną (kikon-bu)
dolny koniec (kontei)
Pałki od nunchaku mogą mieć kształt okrągły lub ośmiokątny a mocowaniem może być linka lub łańcuch. Istnieją również pałki stożkowe (średnica przy zakończeniu jest większa niż przy mocowaniu). Inną podgrupę tych pałek stanowią pałki trapezowe – ich cechą charakterystyczną jest to, że średnica rośnie ku końcowi pałki. Dzięki temu zabiegowi trenuje się dużo przyjemniej.
Generalnie możemy dokonać podziału pozostałych pałek na:
każda pałka składana z osobna
obie pałki składane w jedną
obie pałki składane w jedną, tworzą one wtedy tonfę
pałki silikonowe
pałki treningowe
Żeby nunchaku było naprawdę skuteczne w walce, potrzebne są lata treningów. Posługiwanie się tą bronią nie jest wbrew pozorom takie proste jak się wydaje. Trening nią można podzielić na dwa zasadnicze kierunki:
Free style – ten kierunek treningu nastawiony jest na efektowne i szybkie ruchy, które nie mają zastosowania w walce i służą celom pokazowym. Wykonuje się głównie odbicia, przełożenia, kołowrotki i podrzuty. Dla lepszej kontroli stosuje się uchwyt krótki – trzyma się za jedną z pałek po stronie łańcucha/linki. Nunchaku przeznaczone do free stylu jest lżejsze w celu uzyskania większej prędkości. Najczęściej używa się pustych w środku pałek aluminiowych lub pełnych wykonanych z lekkiego drewna.
Combat – jest to pierwotny kierunek treningu, w którym to nunchaku było używane do walki. Wykonuje się głównie ciosy, przełożenia i bloki. Dla zwiększenia zasięgu wykorzystuje się chwyt długi, łapiąc za wolny koniec jednej z pałek. Nunchaku przeznaczone do tego typu treningu jest cięższe.
Współcześnie sztukę walki nunchaku ćwiczy się w ramach treningu uzupełniającego w karate oraz jako jedno z podstawowych narzędzi kobudo.
W myśl polskiego prawa nunchaku wykonane z twardych materiałów jest bronią niebezpieczną, na posiadanie której należy mieć zezwolenie. Przepisy są tak skonstruowane, że wydanie zezwolenia na nunchaku nie jest możliwe. Wersja treningowa (piankowa) jest dozwolona.
Nunczaku zaistniało w kulturze masowej świata Zachodu za sprawą filmów sztuk walki, popularnych zwłaszcza w II połowie XX wieku. Mistrzowski popis władania tą bronią zaprezentował Bruce Lee w kultowym już dziś filmie Wejście smoka.